Istraživanje Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) o isplatama za materijalne pomoći iz budžetske rezerve za cijelu prošlu godinu, a na osnovu podataka Ministarstva finansija, ukazuje na to da su članovi Vlade, odnosno Komisije za raspodjelu budžetske rezerve, dijelili znatne sume državne pomoći baš u periodu predsjedničkih i lokalnih izbora, dok je u mjesecima prije i posle izbora ta pomoć bila neznatna ili je uopšte nije bilo.

Ministarstvo finansija u prva četiri mjeseca 2018. godine nije imalo većih isplata iz budžetske rezerve za materijalnu pomoć pojedincima, a samo dan nakon lokalnih izbora, održanih 28. i 29. maja prošle godine, iz budžetske rezerve je isplaćeno čak 240 hiljada eura za različite vidove materijalne pomoći, uglavnom za poboljšanje materijalne situacije fizičkih lica.

– To znači da su članovi Vlade, koji su istovremeno i članovi Komisije za raspodjelu budžetske rezerve, u toku izborne kampanje su donijeli odluke o dodjeli pomoći, na osnovu kojih su donijeta i rješenja o isplatama koje su uslijedile dan nakon izbora. Sa velikim isplatama za socijalne pomoći sa pozicije budžetske rezerve nastavljeno je i u junu i julu, a zatim su se ti iznosi drastično smanjili. Međutim, u svakom od tih mjeseci postoji bar po jedna isplata iz budžetske rezerve čiji iznos je izbrisan, pa su ovi podaci dati na osnovu raspoloživih informacija. Isplate za koje nije navedeno da li su izvršene prema fizičkim ili pravnim licima ili su uplaćene na račune državnih institucija nisu uključene u obračun – pojasnili su iz MANS-a.

Interesantno je i da je dan nakon lokalnih izbora iz budžetske rezerve isplaćen znatan iznos za materijalnu pomoć pojedincima, a da ukupna potrošnja budžetske rezerve u predizbornom periodu nije poznata javnosti jer Ministarstvo finansija krije pojedine isplate, pa čak i mjesečne zbirove sredstava isplaćenih iz budžetske rezerve.

Iz MANS-a podsjećaju da se, prema Zakonu o budžetu Crne Gore, sredstva iz budžetske rezerve koriste za isplate izdataka koji budžetom nijesu planirani u dovoljnom iznosu ili koji nisu mogli biti predviđeni.

–Vlada je posebnim pravilnikom uredila da se ta sredstva mogu koristiti i za pomoć fizičkim i pravnim licima. O pomoći pojedincima za liječenje, školovanje i poboljšanje materijalne situacije odlučuje Komisija koju čine ministri u Vladi ili izuzetno sama Vlada. Kriterijumi za donošenje odluka o dodjeli pomoći nisu javno dostupni – saopštili su iz MANS-a.

Iz te nevladine organizacije su ukazali da je Ministarstvo finansija proglasilo tajnom neke rashode iz budžeta, uz obrazloženje da su te informacije zaključkom Vlade označene stepenom tajnosti „interno“.

– Dokumentacija pokazuje da je Ministarstvo, pored konkretnih isplata, izbrisalo čak i zbir isplata u tom periodu kako bi onemogućilo da javnost sazna iznos tajne transakcije. Ne postoji nijedan legitiman razlog za takvu odluku jer iznos isplate ne može sadržati bilo koji podatak koji može ugroziti odbranu i bezbjednost, spoljne poslove, monetarnu ili ekonomsku politiku Crne Gore, što su zakonom propisani razlozi za proglašavanje podataka tajnim. Ti podaci su skriveni od javnosti najmanje dvije godine, ali taj rok može biti dodatno produžen.

MANS je uporedio podatke koje je objavilo Ministarstvo finansija sa informacijama o izvršenju budžeta u prvom kvartalu 2018. godine, na osnovu čega smo došli do zaključka da je ukupan iznos dvije tajne isplate iz budžetske rezerve bio preko dva miliona eura, dok iznos treće isplate nije moguće utvrditi na osnovu raspoloživih podataka.

Dakle, uoči izbora, članovi Vlade su dodijelili preko dva miliona eura državne pomoći fizičkim licima ili kompanijama, a zatim odlučili da te infomacije sakriju od javnosti na period od najmanje dvije godine – saopšteno je iz MANS-a.

S.R.

---

Pravnim licima isplaćeno tri puta više
Mjesec dana prije održavanja lokalnih izbora, Ministarstvo finansija je iz budžetske rezerve isplatilo tri puta više novca pravnim licima nego u prethodnom periodu, a znatna sredstva su podijeljena i u mjesecu nakon izbora, ukazuju iz MANS-a.

– Uoči izbora, iz budžetske rezerve se odlilo preko dva miliona eura za isplate koje su proglašene tajnom. Prema zvaničnim podacima koji su bili dostupni, u februaru 2018. godine pravnim licima je isplaćeno oko 50 hiljada eura iz budžetske rezerve, u martu dvostruko više, a u aprilu skoro 300 hiljada, i to ne računajući značajne isplate pojedinim sportskim klubovima. U maju, kada su održani lokalni izbori, isplate su umanjene na nepunih 15 hiljada. Mjesec nakon izbora isplate su ponovo višestruko porasle, a prema dostupnim podacima, novac je uplaćivan uglavnom neprofitnim pravnim licima, kao što su sportski klubovi, ali i pojedine nevladine organizacije. Nakon toga su isplate iz budžetske rezerve ponovo višestruko smanjene. Zanimljivo je da je mjesec dana prije održavanja izbora isplaćeno preko 290 hiljada eura samo jednoj privatnoj kompaniji – AD Veletex, čiji je vlasnik član glavnog i opštinskog odbora vladajuće partije. Istoj kompaniji je isplaćeno skoro 150.000 u toku kampanje za parlamentarne izbore – saopštili su iz MANS-a

Prema podacima koje je Ministarstvo dostavilo MANS-u na osnovu Zakona o slobodnom pristupu informacijama, u prvom kvartalu je isplaćeno 538.860 eura, dok su dvije isplate sakrivene.

– Dakle, dvije tajne isplate iz budžetske rezerve uoči izbora iznosile su ukupno 2,1 miliona eura. Nije poznato kome je taj novac uplaćen i po kom osnovu. Uoči predsjedničkih i lokalnih izbora bila je još jedna tajna isplata u aprilu 2018, ali njen iznos nije moguće utvrditi jer nam nisu dostupni uporedni podaci – ističu iz MANS-a.